Kontrast:
Czcionka: A A+ A++

Kultura jamneńska

Wysoko rozwinięty zmysł artystyczny i poczucie estetyki mieszkańców Jamna spowodowały, że nawet drobne przedmioty codziennego użytku, niezależnie od przeznaczenia, były starannie dekorowane. Początkowo tylko snycerką: rytym ornamentem geometryczno-roślinnym z powtarzającym, tak typowym dla Jamna, motywem serca, z czasem – również polichromią.

Do szczytowych osiągnięć jamneńskiej ludowej twórczości artystycznej zaliczyć można bez wątpienia malowane fotele i krzesła – z bogatą paletą barw i wspaniałą kompozycją motywów zdobniczych. Polichromia utrzymana jest w kolorach niebieskim, zielonym, czerwonym, żółtym i białym (w różnych odcieniach), z roślinną ornamentyką – najczęściej motywami tulipana, polnych kwiatów oraz rozety i serca. Dekoracja jest osiowo-symetryczna, bardzo często z centralnie umieszczonym wazonem.

Artystycznie i estetycznie realizowano się również w tzw. przemyśle domowym, czyli tkactwie i koronkarstwie. Mieszkańcy Jamna szczycili się posiadaniem niezwykłej urody strojów, do szycia których używano lnu, folowanego sukna, a także tkanej we wsi wełny. Ważnym elementem stroju, szczególnie kobiecego, była koronka, wykorzystywana głównie do zdobienia nakryć głowy: letniego czepka mężatek, ale przede wszystkim tzw. czółka – opaski na głowę noszonej zarówno przez panny, jak i kobiety zamężne.

Poczucie piękna i potrzeba zdobienia towarzyszyły jamneńczykom przez całe życie. Dekoracyjne były nawet nagrobki, polichromowane podobnie jak meble. Ornament roślinny stanowił obramowanie dla sentencji ludowych o charakterze epitafijnym lub wersetów z Biblii.

II wojna światowa zadała radykalny cios kulturze jamneńskiej. W latach 1945-46 wszyscy mieszkańcy Jamna opuścili swoją wieś. Na szczęście zachowane dokumenty, rysunki, fotografie, a przede wszystkim zabytki kultury materialnej niosą informację o społeczności, która znana była na całym Pomorzu.

Dowiedz się więcej o nas

Dowiedz się więcej o historii Jamna