Noc Świętojańska

Letnie przesilenie

W czasie letniego przesilenia słońca, w nocy z 21 na 22 czerwca, obchodzono kiedyś Noc Kupały. Później obrzędy przeniesiono na noc z 23 na 24 czerwca i ich patronem uczyniono św. Jana Chrzciciela. Obie noce łączyła wiara w magiczną moc ziół, oczyszczające właściwości ognia i wody oraz rytuały mające przywołać miłość, płodność i szczęście.

Na polanach i wzgórzach oddalonych od wsi rozpalano wielkie ogniska. Czyniono to „czystym” ogniem – rozniecano go przy pomocy krzesiwa albo przez pocieranie drewna. Wokół ognisk tańczono, a co odważniejsze pary skakały przez płomienie, aby sprawdzić czy pisane im jest wspólne życie. Wrzucane do ognia zioła (bylica, ruta, dziewanna, dziurawiec) potęgowały jego magiczną moc i sprzyjały dobrym wróżbom, a także chroniły przed czarownicami, złym urokiem i wszelkim złem. Z ziół robiono też wianki, które nie tylko zdobiły głowy panien, ale pomagały (puszczone na wodę) w odnalezieniu odpowiedniego kandydata na męża.

Noc Świętojańska na Pomorzu

Na terenie Pomorza (oprócz ognisk) zapalano również smolne beczki i nasycone smołą miotły, które umieszczano na wysokich słupach, by widać je było z daleka.

W magicznych zabiegach istotną funkcję odgrywała także woda. Kąpiel w strumieniu albo chociaż skąpanie się w nocnej rosie miało zapewnić oczyszczenie, zdrowe i piękne ciało, odwzajemnioną miłość i udane małżeństwo.

Dla żądnych przygód i bogactwa bardzo ważnym elementem świętowania było poszukiwanie kwiatu paproci. Wierzono, że wskazywał on drogę do ukrytych skarbów, otwierał wszelkie zamki czy pozwalał właścicielowi czytać innym w myślach. I choć zakwitał tylko na kilka chwil koło północy, i mógł go zdobyć tylko człowiek o czystym sercu, wielu śmiałków udawało się do lasu by spróbować go odnaleźć.

Noc świętojańska była jedną z najbardziej niezwykłych nocy w ciągu roku. I pomimo tego, że próbowano zwalczyć tę tradycję, do dziś możemy odnaleźć jej ślady w literaturze, ludowych przysłowiach i magicznych zaklęciach.

Serdecznie zapraszamy na warsztaty związane z Nocą Świętojańską, na których będziemy pleść wianki ze świeżych kwiatów.

Tekst: Anna Michalik

Skategoryzowane jako: Aktualności